OMERTA

Marzamemi, wat een schattig vissersplaatsje! Het is me nadrukkelijk aangeraden en terecht. Het stadje heeft alle visopslagloodsen aangewend tot winkeltjes, restaurants of de heerlijke ijswinkel Don Peppinu. Feitelijk begeef ik me nu op het meest zuidelijke punt van mijn reis en van Europa. Er hangt de verrukkelijke geur van pijnbomen en eucalyptusbomen. Dezelfde geur als die ik in Nieuw Zeeland de hele dag om mijn heen had. Ik heb een leuk reflecterend app- gesprek met Bastiaan, de zoon die daar woont. Dat kan tegenwoordig zo maar. Kosteloos. De prijs die we ervoor betalen is het verlies aan privacy terwijl we geen enkel idee hebben welke privacy we verliezen. De winst is groter, denk ik.

Onderweg viel ik nog een Romaanse villa Tellaro vlakbij Noto binnen. Ik moet eerlijk zeggen, het is de zoveelste villa en vloermozaïek in mijn leven. Kan dat? Dat je op een gegeven moment genoeg gezien hebt? En dat terwijl ik natuurlijk nog maar een fractie van alle wereldkunst heb gezien! Ik werp de vragen op, geïnspireerd door het werk van “Grand Hotel Europa” van Ilja Pfeijfer. Waarom het verleden omarmen, het verleden als economisch model gebruiken om het te gelde te maken. Waarom?

Een bezoek aan Ragusa. Het oude gedeelte is nog echt stad. Ik zie niet veel toeristen. Weinig winkels. Het valt zelfs niet mee er een koffiebar te vinden. De stad wordt iedere minuut doorspoelt met een fontein die op 520 meter hoogte de rotsen uitspuit. Heel slim om hier een stad te stichten! Een bijzondere 300 jaar oude boom naast een kerk die desperaat wortels in de lucht aanmaakt, deze laat zakken, om aan water te komen.

Ik besluit een lange rit te maken tot Trapani. Er is mij nadrukkelijk door een paar bouwvakkers, en die kunnen het weten, afgeraden in Vittoria of Gela te stoppen. Maffia, Criminali, peperen ze me in. Ik rijd bij voorkeur tussen een en vier uur ’s middags, de meeste Sicilianen zitten aan tafel en heb ik de weg met een plat, lelijk en saai landschap, bijna voor mezelf. In die betrekkelijke rust borrelen de overwegingen op.

Ben ik een toerist? Ik vind van niet maar ik ben het wel. Ik toer! Ik heb er natuurlijk wel een sjiek etiketje op geplakt: dat ik een huis zoek in Italië. Ik heb dus al ondervonden dat ik een grens bij de monumenten aan het bereiken ben. Mijn vak is notabene restaureren! Wat ik interessant vind om te zien is dat er in Italie zoveel oude panden onderdeel uit maken van de bewoonde omgeving. En ik zie dat Sicilië zelf niet eens altijd weet dat ze een schat aan kunst hebben. Wat is kunst? Er komt ieder jaar weer kunst bij. Hoe verwerken we “kunst”?

Nieuw Zeeland is een betrekkelijk jong land, althans wanneer we het over de beschaafde wereld hebben. En begin nu even niet wat beschaafder is… Niettemin ik voelde daar het ontbreken van alle oorlogen, verleden, gewoontes, wortels. Het is een voelbaar nieuw en dus heel fris land. En je merkt het aan de bewoners! Er zijn geen vooroordelen of geen spraakmakende verschillen vanwege een geboorteakte. Iedereen is gelijk. En dat voel je. En dat gevoel heb ik ook een beetje op Sicilië. Natuurlijk heb je gelijk wanneer je te berde brengt dat hier de Maffia je wortels doorsnijdt, wanneer dat hen uitkomt. Maar toch…Sicilië is autonoom. De Omerta is veel leefbaarder dan wij denken, werd me uitgelegd (ik weet niet of het kan geloven). “leven en laten leven”, “geen oordelen, elkaar niet verlinken, zo houden ze het draaiend”. ‘Anarchismo’, riep ik uit. De verteller moest even nadenken. ‘Ja, Anarchistisch, zo kun je het ook zien’. De verteller liet tegelijkertijd een auto die officieel geen voorrang heeft voorgaan zonder te hoeven remmen; de bumpers waren 4 centimeter van elkaar verwijderd.

Ik stop met voor sciacca; je spreekt het uit als sjakka. Op adem komen na alle kunst. ’s Ochtends word ik wakker van geluid van regelmatige plonzen in water. Het is Calogero, vernoemd naar de patroon van de stad. Hij grabbelt grote stenen uit de zee en ‘bergt’ ze. Hij vindt het fijn om eilandjes te maken. Af en toe steekt hij er een palm in. Kunst? Kunstig, dat wel!